Nachtdienst. Hoort het erbij in jouw werk? Dan ken je misschien ook wel het fenomeen van de nachtelijke snack-trek. Een haast onbeheersbare drang naar ‘foute’ snacks. Wij leggen je uit hoe het komt én hoe je het voorkomt.
Wanneer je werkt in een 24/7-branche zoals de zorg, industrie, beveiliging, vervoers-, horeca branche of luchtvaart, krijg je vaak te maken met nachtdiensten. Je bent daarin niet alleen. Volgens cijfers van het CBS werkt bijna 15% van alle werkenden wel eens in de nacht, waarvan 8,6% regelmatig. Nooit meer dan 7 nachten achter elkaar en nooit meer dan 140 nachten per jaar, want dat is in Nederland wettelijk bepaald.
Nachtdienst & gezondheid
Allemaal prima en interessant, maar waar het om gaat, is dat werken in de nacht niet gezond is. Nachtdiensten gaan namelijk tegen alle natuurlijke principes in. Jouw lijf is bedoeld om overdag actief te zijn en ’s nachts rust te nemen. Dat zit diep in je genen geworteld, dus als je hiervan afwijkt raakt je lichaam van slag. Zo werkt het:
- Van humeurig
Je lijf mist daglicht. Doordat je hier te weinig van ziet, word je humeurig en slaap je minder lekker. Als dit wat langer duurt, krijg je last van een sneeuwbaleffect. - via verstoring immuunsysteem en hormoonhuishouding
Te weinig slaap is slecht voor je immuunsysteem, waardoor je vatbaarder bent voor ziektes. Bovendien zorgt slaaptekort voor een verstoorde hormoonhuishouding. Je maakt meer stresshormonen aan. - naar verwarde stofwisseling
Door de stresshormonen raakt je stofwisseling van slag en krijg je, daar is hij, snack-trek: zin in ongezond eten. Dat wordt nog eens versterkt door de ontstekingseiwitten die je lichaam aanmaakt bij slaaptekort. Deze remmen de insuline waardoor je nóg meer snack-trek krijgt. - en uiteindelijk ernstige aandoeningen
Door al deze ontwikkelingen heb je verhoogde kans op obesitas, diabetes en hart- en vaatziekten.
Het is dus super belangrijk dat je gezond blijft eten wanneer je nachtdiensten draait.
Gezond eten tijdens je nachtdienst
Hoe doe je dat nou, gezond eten tijdens de nachtdienst? We geven je 5 tips:
- Ritme
Het belangrijkste is dat je er een ritme in vindt. Dus dat je niet op ieder moment van de nacht gaat lopen snacken, maar een paar vaste momenten hiervoor kiest. - Begin gevuld
Begin je nachtdienst met een gevulde maag. Nuttig een gezonde avondmaaltijd wat later dan normaal, bijvoorbeeld rond 19.00 uur of ietsje later. - Gezonde snack
Zo rond middernacht of iets later is het wijs om een gezonde snack te eten. Kies eten met eiwitten, zoals een handjevol noten, wat kwark of een lekkere smoothie. Je vult er niet alleen je maag mee, waardoor je ongezonde snacks beter kunt weerstaan, maar raakt er ook weer wat alerter door. - Drink genoeg water tussendoor
Wat sowieso gezond voor je is én snack-trek kan voorkomen, is water. Zorg dus dat je altijd wat water bij de hand hebt tijdens je nachtdienst en drink er regelmatig van. Let op: dit geldt NIET voor koffie, frisdranken en alcohol. Die dranken zijn juist niet goed voor je en bevorderen bovendien je snack-trek in plaats van deze te verminderen. - Snack voor het slapengaan
Aan het eind van je nachtdienst, kort voordat je gaat slapen, is het goed om nog een laatste snack te eten. Het liefst eentje met koolhydraten en tryptofaan. Denk aan een banaan, pinda’s of yoghurt met muesli. Deze snack zorgt ervoor dat je lekker kan slapen. Sweet dreams.
